วีเนียร์ (Dental Veneer) คือ วิธีการทางทันตกรรมที่ใช้ในการปรับปรุงรูปลักษณ์ของฟัน โดยวัสดุที่ใช้จะทำจากพอร์ซเลน (Porcelain) หรือคอมโพสิต (Composite) แล้วนำวัสดุดังกล่าวมาติดที่ด้านหน้าฟัน วีเนียร์ถูกออกแบบมาเพื่อยึดติดแน่นบนผิวของฟัน เพื่อปรับปรุงให้รูปร่าง, สี, ขนาด, หรือความยาวของฟันเป็นที่พึงพอใจมากขึ้น รวมถึงสามารถแก้ไขปัญหาฟัน เช่น จัดตำแหน่งฟัน, ฟันแตก, ฟันห่าง, ฟันบิ่น, ขนาดเล็ก, หรือสีไม่เสมอได้อีกด้วย
การใช้วีเนียร์ช่วยให้ได้รอยยิ้มที่สวยงามและดูธรรมชาติ วีเนียร์พอร์ซเลนมีความทนทานสูงและสามารถใช้งานได้นานถึง 10-15 ปี ในขณะที่วีเนียร์คอมโพสิตมีอายุการใช้งานประมาณ 5-7 ปี ขั้นตอนการติดตั้งวีเนียร์ จะมีตั้งแต่การตรวจสอบฟัน, การขัดเกลาผิวฟันเพื่อเตรียมพื้นที่, และการติดตั้งวีเนียร์ลงบนฟัน อย่างไรก็ตาม วีเนียร์ต้องการการดูแลเป็นพิเศษและมีราคาที่สูงกว่าการรักษาฟันอื่นๆ
วัสดุการในทำวีเนียร์
วัสดุที่นำมาทำวีเนียร์มีอยู่ 2 ประเภทหลัก
- ประเภทแรกคือ เซรามิก (Ceramic) ซึ่งเป็นที่นิยมเนื่องจากความคงทน อายุการใช้งานนาน และความสามารถในการสะท้อนแสงทำให้ดูเหมือนฟันจริงมากที่สุด นอกจากนั้นเซรามิกที่นำมาใช้ทำวีเนียร์ยังมีคุณสมบัติในการต้านทานจุลินทรีย์และการเปลี่ยนสีได้ดี แต่จะมีราคาที่แพงกว่า
- ประเภทที่สองคือ คอมโพสิต (Composite) ซึ่งมีข้อดีในเรื่องของค่าใช้จ่ายที่ต่ำกว่าและกระบวนการติดตั้งที่รวดเร็วกว่า เป็นวัสดุประเภทเดียวกันกับที่ใช้ในการอุดฟัน (dental composite resin) คอมโพสิตสามารถซ่อมแซมได้ง่ายหากเกิดการสึกหรอ แต่มีอายุการใช้งานที่สั้นกว่าเมื่อเทียบกับพอร์ซเลน เหมาะกับคนที่มีปัญหา สีฟันไม่เสมอกัน ฟันเล็ก ฟันบิ่น ฟันห่าง ฟันเกเล็กน้อย และมีงบไม่มาก
อ่านเพิ่มเติม: วีเนียร์มีกี่แบบ
ข้อดีของการทำวีเนียร์
- วีเนียร์ช่วยให้ฟันขาวขึ้น สามารถทำสีให้เข้ากับสีธรรมชาติของฟันเราได้ หรือเลือกสีแบบ Hollywood smile, Natural white ได้
- สามารถแก้ไขรูปร่างของฟันที่ผิดปกติ เช่น ฟันเกเล็กน้อย ฟันห่าง ฟันเล็กกว่าขนาดปกติ ฟันเบี้ยว ฟันที่มีรอยแตก ฟันเรียงตัวไม่สวยงาม รอยบิ่น ได้
- วัสดุในการทำวีเนียร์อย่างพอร์ซเลนมีความคงทนสูงสามารถอยู่ได้หลายปี เสียหายยาก
- สามารถทำความสะอาดได้เหมือนฟันตามธรรมชาติ โดยใช้แปรงสีฟันและไหมขัดฟันได้ตามปกติ
- วีเนียร์ค่อนข้างยากต่อการติดคราบเครื่องดื่มและอาหาร เช่น บุหรี่ กาแฟ
- ไม่ต้องกรอฟันมากเมื่อเทียบกับการทำครอบฟัน
- ช่วยให้มั่นใจขึ้น จากรอยยิ้มที่สวยงามขึ้น
ข้อเสียของการทำวีเนียร์
- ต้องขัดเกลาเอาส่วนของเคลือบฟันออก
- บางคนอาจมีอาการเสียวฟันตอนกรอฟัน โดยมากจะเป็นปกติใน 1-2 อาทิตย์
- หากวีเนียร์แตก ไม่สามารถซ่อมแซมได้ อาจต้องทำใหม่
- หลังจากติดตั้งวีเนียร์แล้ว ไม่สามารถเปลี่ยนสีของวีเนียร์ได้อีก ยกเว้นทำใหม่
- เมื่อเวลาผ่านไปนานๆ เหงือกที่ร่นลงตามอายุของเรา อาจร่นลงจนเห็นขอบวีเนียร์ได้ หากถึงเวลานั้นอาจต้องทำใหม่
วีเนียร์ กับ ครอบฟัน ต่างกันอย่างไร
วีเนียร์เป็นการรักษาทางทันตกรรมที่ใช้สำหรับปรับปรุงรูปลักษณ์ของฟัน เหมาะกับการแก้ไขปัญหาเล็กน้อยของฟัน เช่น การปรับสีฟัน, แก้ไขฟันที่มีช่องว่าง, หรือฟันที่มีรูปร่างไม่สม่ำเสมอ วีเนียร์มีข้อดีคือทำให้ฟันดูสวยงามและขาวขึ้น, ไม่ต้องกรอฟันมากนัก และวีเนียร์สามารถต้านทานต่อคราบสีได้ดี
ครอบฟันเป็นวิธีการรักษาที่ใช้กับฟันที่มีความเสียหายมากขึ้น เช่น ฟันที่แตกจากการผุ, ฟันที่ตาย ครอบฟันจะช่วยเสริมความแข็งแรงให้กับฟัน, ทำให้การเคี้ยวอาหารดีขึ้น และสามารถช่วยในการปรับรูปร่างของฟันได้. ครอบฟันเป็นการรักษาที่ต้องการการกรอฟันมากกว่าวีเนียร์
การเตรียมตัวก่อนทำวีเนียร์
- เข้าพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพช่องปากและประเมินสภาพฟัน ทำการเคลียร์ช่องปาก เช่น ทำการรักษาฟันผุ เหงือกอักเสบ รักษารากฟัน หรือขูดหินปูนถ้าหากมี
- พูดคุยสื่อสารกับทันตแพทย์ว่าคุณคาดหวังอะไรบ้าง เช่น ต้องการฟันที่ขาวขนาดไหน อยากทำวีเนียร์กี่ซี่ เพื่อให้การออกแบบวีเนียร์เหมาะสมกับคุณ
- ดูแลรักษาช่องปากด้วยการแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันอย่างสม่ำเสมอ
- หลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่เสี่ยงต่อการทำลายฟัน ไม่ควรเคี้ยวอาหารแข็งหรือใช้ฟันในการทำกิจกรรมที่ไม่เหมาะสม เช่น เปิดขวด
ขั้นตอนการทำวีเนียร์
- คนไข้เข้าพบทันตแพทย์ เพื่อบอกความต้องการว่าอยากแก้ปัญหาฟันตรงจุดไหนบ้าง
- ทันตแพทย์ตรวจสุขภาพช่องปาก สุขภาพฟันและเหงือกของคนไข้ หลังจากนั้นทำการ X-ray ฟัน รวมถึงถ่ายรูปช่องปาก รอยยิ้ม ใบหน้าของคนไข้ พิมพ์ปาก และแบบจำลองฟัน
- ทันตแพทย์นำข้อมูลมาวิเคราะห์ เพื่อออกแบบรอยยิ้มให้ตรงกับที่คนไข้ต้องการ
- ให้คนไข้เข้ามาอีกครั้งเพื่อดูแบบจำลองฟันที่ทันตแพทย์ได้ออกแบบไว้ว่าตรงกับที่คนไข้ต้องการหรือไม่ ถ้าตรงตามที่ต้องการก็เริ่มทำวีเนียร์ได้เลย
- กรอฟันออกประมาณ 0.5-1 mm เตรียมผิวฟันสำหรับวีเนียร์ เมื่อเตรียมผิวฟันเสร็จก็จะพิมพ์ปากอีกครั้งหนึ่ง เพื่อส่งไปขึ้่นรูปชิ้นงานใน Lab
- ทันตแพทย์ติดวีเนียร์ชั่วคราวให้คนไข้ใส่ไปก่อนระหว่างรอชิ้นงานจริง
- หลังจากนั้น 1-2 อาทิตย์ชิ้นงานวีเนียร์จริงเสร็จก็จะนัดคนไข้เข้ามาติดวีเนียร์จริง
- ติดยึดวีเนียร์ด้วยกาวทันตกรรมชนิดพิเศษ และทำการเช็คการสบฟัน, X-ray ฟัน
- นัดคนไข้เข้ามาอีกครั้งหลังจาก 1-2 อาทิตย์เพื่อตรวจสอบสภาพการใช้งาน สภาพวีเนียร์ สภาพเหงือก ถ่ายรูปเพื่อเปรียบเทียบก่อนทำหลังทำวีเนียร์
จำเป็นต้องแต่งเหงือกร่วมกับการทำวีเนียร์หรือไม่
ไม่จำเป็นต้องแต่งเหงือกร่วมกับการทำวีเนียร์เสมอไป ขึ้นกับหลายปัจจัย เช่น
- รูปร่างของเหงือกและฟัน หากเหงือกของคนไข้มีรูปร่างหรือระดับที่ทำให้ฟันดูไม่สมส่วน หรือดูสั้นเกินไป การตัดแต่งเหงือกจะช่วยให้รูปลักษณ์ดูดีขึ้น
- หากคนไข้มีปัญหาสุขภาพเหงือก เช่นโรคเหงือก อาจต้องทำการรักษาก่อนทำวีเนียร์
- คนไข้บางคนอาจอยากให้มีการตัดแต่งเหงือกเพื่อปรับปรุงรอยยิ้มให้ดูสวยขึ้น
วีเนียร์ เหมาะกับใคร
วีเนียร์เหมาะสำหรับคนที่มีปัญหาฟันดังนี้:
- ฟันมีสีเปลี่ยนไป เช่น ฟันเหลือง ไม่ขาวเป็นธรรมชาติ หรืออาการอื่นที่ไม่สามารถแก้ไขได้ด้วยการฟอกสีฟัน
- ฟันห่าง ต้องการให้วีเนียร์ช่วยปรับรูปร่างฟันให้ดูสวยงามขึ้น
- ฟันขนาดไม่สมส่วน เช่น เล็กเกินไป
- ฟันมีรอยแตกหรือบิ่น วีเนียร์จะช่วยปกปิดรอยแตก รอยสึกกร่อนบนฟันได้
แต่วีเนียร์จะไม่เหมาะกับผู้ที่มีสุขภาพฟันและเหงือกไม่ดี หรือคนที่สูญเสียเนื้อฟันจำนวนมาก ควรทำครอบฟัน, สะพานฟัน, หรือรากฟันเทียมอาจจะเหมาะสมกว่า ควรเข้าปรึกษากับทันตแพทย์ก่อนเพื่อวินิจฉัยให้ถูกต้อง
การดูแลรักษาหลังทำวีเนียร์
เมื่อทำวีเนียร์เสร็จแล้ว เราควรดูแลสุขภาพฟันหลังทำวีเนียร์ เพื่อคงความสวยงามและทนทานของวีเนียร์ดังนี้
- แปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันอย่างสม่ำเสมอ อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง เพื่อลดคราบและป้องกันการเกิดโรคเหงือก
- หลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มที่มีสี เช่น ชา กาแฟ ไวน์แดง น้ำอัดลม เพื่อป้องกันการเปลี่ยนสีของวีเนียร์
- ไม่ใช้ฟันแทะ หรือกัดของแข็ง เพื่อป้องกันไม่ให้วีเนียร์แตก บิ่น
- ตรวจฟันอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ทันตแพทย์ตรวจดูสุขภาพของฟัน เหงือก และสภาพวีเนียร์
- หากเป็นคนนอนกัดฟัน ควรใช้เฝือกสบฟัน หากเล่นกีฬาก็ควรใส่ฟันยาง
หากคนไข้ดูแลรักษาความสะอาดฟันได้ไม่ดี อาจปากเหม็นหลังจากทำวีเนียร์ได้
วีเนียร์อยู่ได้นานเท่าไหร่
อายุการใช้งานของวีเนียร์ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น ประเภทของวีเนียร์, การดูแลรักษา, และพฤติกรรมการใช้งานของผู้ใช้ โดยทั่วไปวีเนียร์มีอายุการใช้งานดังนี้:
- วีเนียร์เซรามิค (Porcelain Veneers): มีอายุการใช้งานประมาณ 10-15 ปี หรืออาจยาวนานกว่านั้น ถ้าได้รับการดูแลรักษาอย่างถูกต้อง เพราะวัสดุเซรามิคมีความทนทานสูงและเปลี่ยนสียาก
- วีเนียร์คอมโพสิต (Composite Veneers): มีอายุการใช้งานประมาณ 5-7 ปี และมีความทนทานน้อยกว่าเซรามิคและอาจต้องการการซ่อมแซมหรือเปลี่ยนใหม่บ่อยกว่า
การดูแลรักษาวีเนียร์อย่างเหมาะสม รวมถึงการทำความสะอาดฟันอย่างสม่ำเสมอ, การหลีกเลี่ยงการเคี้ยวของแข็ง, และการตรวจฟันเป็นประจำ สามารถช่วยยืดอายุการใช้งานของวีเนียร์ได้ ตัวของทันตแพทย์ที่มีประสบการณ์และเชี่ยวชาญเองก็มีส่วนสำคัญมาก
วีเนียร์แตก ต้องทำยังไง
หากเกิดเหตุสุดวิสัยที่ทำให้วีเนียร์แตก ให้หลีกเลี่ยงการใช้ฟันส่วนนั้นเคี้ยวอาหารเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดความเสียหายเพิ่มเติม
ควรรีบติดต่อทันตแพทย์โดยเร็วเพื่อให้ทันตแพทย์ตรวจพิจารณาความเสียหายของวีเนียร์ว่าซ่อมได้หรือไม่หรือต้องทำใหม่ รวมถึงตรวจสุขภาพฟันของคนไข้ด้วยว่าปกติหรือไม่
วีเนียร์ยึดติดกับฟันได้ยังไง
วีเนียร์ยึดติดกับฟันได้โดยการกรอผิวหน้าฟันออกเล็กน้อย หลังจากนั้นทันตแพทย์จะใช้เรซิ่นซีเมนต์ในการติดวีเนียร์เข้ากับฟัน
กาวเรซิ่นซีเมนต์นี้ จะถูกใช้ร่วมกับกระบวนการที่เรียกว่า bonding เพื่อยึดวีเนียร์เข้ากับฟัน มีอยู่ 3 ประเภทดังนี้
- ซีเมนต์เรซินโพลีเมอไรซ์ด้วยแสง (Light-Cured Resin Cement) : ประเภทนี้แข็งตัวเมื่อถูกแสงพิเศษส่องให้เกิดปฏิกิริยาโพลีเมอไรซ์ ข้อดีคือมีความแม่นยำสูงในการควบคุมเวลาการติดตัวของกาว
- ซีเมนต์เรซินโพลีเมอไรซ์ด้วยเคมี (Chemically-Cured Resin Cement) : ประเภทนี้แข็งตัวเมื่อส่วนผสมของซีเมนต์ทำปฏิกิริยากันเอง มีข้อดีคือไม่ต้องใช้แสงสำหรับการติดตัวของกาว
- ซีเมนต์เรซินแบบดูอัล-เคียว (Dual-Cure Resin Cement) : รวมข้อดีของทั้งสองประเภทและสามารถแข็งตัวได้ทั้งโดยการส่องแสงและปฏิกิริยาเคมี
วีเนียร์เป็นวัสดุที่มีความแข็งมาก และหลุดออกยาก อย่างไรก็ตาม ไม่ควรใช้ฟันผิดประเภทเพราะอาจทำให้วีเนียร์แตกหรือเสียหายได้ เช่น งัดเปิดฝาขวด รับประทานอาหารแข็งมากๆ การประสบอุบัติเหตุเองก็เป็นสาเหตุให้วีเนียร์แตกได้เช่นกัน
ลักษณะของวีเนียร์ที่ดี
ลักษณะของวีเนียร์ที่ดีควรมีลักษณะดังนี้:
- ควรมีรูปทรงและสีที่เหมือนธรรมชาติ ขอบพอดีและแนบสนิทกับฟัน ไม่เป็นที่สะสมของจุลินทรีย์ อันจะนำไปสู่อาการเหงือกอักเสบ
- วีเนียร์ควรทนทานต่อการสึกหรอและแรงเคี้ยว
- มีการยึดติดกับฟันที่ดี
- มีขนาดที่เหมาะสมกับปากและฟันของผู้ใช้ ไม่ทำให้รู้สึกไม่สบายหรือมีปัญหาในการพูดหรือทานอาหาร
- ทนทานต่อการเกิดคราบสีจากอาหารและเครื่องดื่ม
การทำวีเนียร์ชั่วคราว คืออะไร ?
การทำวีเนียร์ชั่วคราว คือ การที่ทันตแพทย์ติดตั้งวีเนียร์สำหรับใช้ชั่วคราวที่ฟันของคนไข้ เพื่อให้คนไข้ใช้ชั่วคราวระหว่างรอชิ้นงานวีเนียร์จริงทำเสร็จ ซึ่งจะใช้เวลาประมาณ 1 อาทิตย์ ซึ่งหากกรอฟันไปแล้วฟันของคนไข้จะมีขนาดเล็กและบางลง หากคนไข้ยังมีความจำเป็นต้องเข้าสังคมในช่วงเวลาดังกล่าว และอยากได้วีเนียร์ชั่วคราวก็จะมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม
วีเนียร์ ราคา เท่าไหร่
| ชนิดของเคลือบฟันเทียม | ราค่าต่อซี่ (บาท) |
| เคลือบฟันเทียมเรซิน ( Resin veneer ) | 3,500 |
| เคลือบฟันเทียมเซรามิก ( Ceramic veneer) | 14,000-16,000 |
ทำวีเนียร์ที่ไหนดี
การเลือกสถานที่ทำวีเนียร์ควรพิจารณาหลายๆ เรื่องเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่คุณต้องการมากที่สุด และดีที่สุด การเลือกทำวีเนียร์ที่ไหนดี ควรคำนึงถึงสิ่งต่อไปนี้ด้วย:
- ทันตแพทย์และทีมงาน : วีเนียร์นั้นอาศัยฝีมือของทันตแพทย์สูง ควรเลือกคนที่มีประสบการณ์และชำนาญในการทำวีเนียร์ อย่าเสี่ยงทำวีเนียร์กับคนที่ไม่ใช่ทันตแพทย์เพราะเป็นอันตรายกับสุขภาพของคุณเอง
- ผลงานที่ผ่านมา : ดูผลงานที่ผ่านมาของทันตแพทย์หรือคลีนิก
- อ่านรีวิว : อ่านรีวิวจริงจากคนที่เคยทำวีเนียร์มาก่อนว่าประทับในในคลีนิกที่เราสนใจหรือไม่
- เปรียบเทียบราคา : ราคาของวีเนียร์จต่อซี่ะถูกลงหากทำหลายซี่ แต่ถ้าเห็นราคาที่ถูกลงไปกว่าท้องตลาดมาก ให้ระวังว่าจะเป็นของปลอม
- ทำเลที่ตั้ง : เลือกคลีนิกที่สะดวกกับการเดินทาง อยู่ใกล้บ้าน หรืออยู่ในเส้นทางระหว่างไปทำงาน จะสะดวกกว่า
การทำวีเนียร์มีค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง แต่อย่าลืมว่ามันจะอยู่กับเราไปเป็นหลายปีหรือเป็นสิบปี การได้รับการรักษาที่ถูกต้อง ปลอดภัย เป็นสิ่งสำคัญมากกว่าการเลือกของราคาถูกและไม่มีคุณภาพ
รีวิวการทำวีเนียร์
รีวิวการทำวีเนียร์บางส่วนจากคนไข้ที่ MOS Dental Clinic ซึ่งจากรูปด้านล่างจะเห็นได้ชัดเจนว่า สีของฟัน และลักษณะของฟันดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ฟันมีการเรียงตัวเป็นระเบียบสวยงาม คนไข้สามารถกลับมายิ้มได้อย่างมั่นใจ
