ฟันปลอมมีกี่แบบ อะไรบ้าง ข้อดีข้อเสียเป็นยังไง

ผู้สูงอายุและผู้ที่สูญเสียฟันไปจากอุบัติเหตุหรือปัญหาสุขภาพ มักต้องพึ่งพาฟันปลอมเพื่อทดแทนฟันธรรมชาติที่สูญเสียไป ฟันปลอมช่วยให้ผู้ใช้สามารถรับประทานอาหาร พูดสนทนา และยิ้มได้อย่างมั่นใจเหมือนเดิม

ฟันปลอมมีหลายประเภท แต่ละชนิดมีข้อดีข้อเสียแตกต่างกันไป การเลือกฟันปลอมที่เหมาะสมจึงเป็นเรื่องสำคัญ บทความนี้จะนำเสนอประเภทของฟันปลอม พร้อมทั้งข้อดีและข้อเสียของฟันปลอมแต่ละชนิด เพื่อเป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจเลือกฟันปลอมที่เหมาะกับความต้องการของคนไข้แต่ละคน

ฟันปลอมคืออะไร

ฟันปลอม (Dentures) คือ อุปกรณ์ทางทันตกรรมที่ใช้ทดแทนฟันธรรมชาติที่สูญเสียไป ไม่ว่าจะสูญเสียจากฟันผุหรืออุบัติเหตุก็ตาม เพื่อช่วยให้การบดเคี้ยวอาหาร การพูด และรูปลักษณ์ใบหน้าเหมือนเดิม

ฟันปลอมจะถูกออกแบบและปรับให้มีสี รูปร่าง และขนาดใกล้เคียงกับฟันจริงมากที่สุด เพื่อความสวยงามและใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ทำไมต้องใส่ฟันปลอม ไม่ใส่ได้หรือไม่

หากไม่ใส่ฟันปลอมเมื่อสูญเสียฟันไป อาจส่งผลเสียดังต่อไปนี้

• ปัญหาการบดเคี้ยวและการย่อยอาหาร: เมื่อมีฟันไม่ครบ การเคี้ยวอาหารจะทำได้ไม่ละเอียด ส่งผลให้ย่อยอาหารได้ไม่ดี อาจทำให้เกิดปัญหากระเพาะอาหารและลำไส้ตามมา
• การเสื่อมของกระดูกขากรรไกร: เมื่อไม่มีฟันคอยกระตุ้นเหงือกและกระดูก กระดูกขากรรไกรจะค่อยๆ ละลายและฝ่อลงเรื่อยๆ ทำให้ใบหน้าเปลี่ยนรูปลักษณ์ หย่อนคล้อย และดูแก่กว่าวัย
• ฟันข้างเคียงเกิดการเอียงและเคลื่อน: เมื่อมีช่องว่างจากการสูญเสียฟัน ฟันข้างเคียงจะค่อยๆ เอียงล้มเข้าหาช่องว่างนั้น เรียกว่าฟันล้ม ส่งผลต่อการสบฟันและอาจทำให้ปวดขมับจากการสบฟันที่ผิดปกติ
• ปัญหาในการพูด: ฟันมีบทบาทสำคัญต่อการออกเสียงตัวอักษร เมื่อมีฟันไม่ครบจะทำให้ออกเสียงไม่ชัด พูดไม่คล่อง ส่งผลต่อความมั่นใจในการสื่อสาร
• การสูญเสียฟันไป โดยเฉพาะฟันหน้า จะส่งผลอย่างมากต่อใบหน้าและรอยยิ้ม ทำให้เสียความมั่นใจ ไม่กล้ายิ้มหรือหัวเราะ กระทบต่อภาพลักษณ์ในสังคมและคุณภาพชีวิต

ฟันปลอมมีกี่แบบ

ฟันปลอมสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทหลักๆ ได้แก่ ฟันปลอมแบบติดแน่น และฟันปลอมแบบถอดได้

ฟันปลอมแบบติดแน่น

ฟันปลอมแบบติดแน่นเป็นฟันปลอมที่ถูกยึดติดกับฟันแท้หรือขากรรไกรอย่างถาวร โดยไม่สามารถถอดออกได้ด้วยตนเอง ฟันปลอมแบบติดแน่นแบ่งออกเป็น 2 ชนิด ได้แก่ สะพานฟัน (Dental bridges) และรากฟันเทียม (Dental Implant)

สะพานฟัน (Dental Bridges)

สะพานฟัน (Dental Bridge) คือฟันปลอมที่ใช้ทดแทนฟันที่หายไป 1-3 ซี่ติดๆ กัน โดยจะยึดฟันปลอมเข้ากับฟันแท้ข้างเคียงที่ยังแข็งแรงอยู่ เพื่อทำหน้าที่เป็นหลักยึดให้ฟันปลอม สะพานฟันจะถูกยึดติดอย่างถาวร และไม่สามารถถอดออกได้ด้วยตัวเอง

รากฟันเทียม (Dental Implants)

รากฟันเทียม (Dental Implant) เป็นฟันปลอมที่จะฝังรากเทียมลงในกระดูกขากรรไกร เพื่อทำหน้าที่เสมือนเป็นรากฟันให้กับฟันปลอม รากฟันเทียมมักทำมาจากไทเทเนียม ซึ่งมีความเข้ากันได้ดีกับกระดูกขากรรไกร รากฟันเทียมเป็นฟันปลอมที่มีความคงทนแข็งแรงที่สุด มีลักษณะเหมือนฟันธรรมชาติมากที่สุด สามารถรับแรงบดเคี้ยวได้มากที่สุดในบรรดาฟันปลอมทั้งหมด รวมถึงมีอายุการใช้งานมากที่สุดด้วย

ข้อดี ข้อเสีย ของฟันปลอมแบบติดแน่น

ข้อดีของฟันปลอมแบบติดแน่น ได้แก่

• มีความแข็งแรงและทนทาน เนื่องจากยึดติดอยู่กับขากรรไกรอย่างมั่นคง
• ให้ความรู้สึกเหมือนฟันธรรมชาติมากที่สุด ทั้งการสบฟัน การเคี้ยว และการออกเสียง
• ไม่ต้องถอดเข้าออกบ่อยๆ จึงสะดวกในการใช้งานและดูแลรักษา
• ช่วยชะลอการละลายของกระดูกขากรรไกรได้ในระยะยาว

ข้อเสียของฟันปลอมแบบติดแน่น มีดังนี้

• ต้องผ่านกระบวนการทำศัลยกรรมในช่องปาก ซึ่งใช้ระยะเวลานานและมีค่าใช้จ่ายสูง
• หากมีปัญหาหรือความเสียหาย จำเป็นต้องเข้ารับการรักษาโดยทันตแพทย์
• ต้องดูแลรักษาอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะบริเวณรอบๆ ใต้ครอบฟัน หากดูแลไม่ดีอาจมีการผุได้ ควรเข้าพบทันตแพทย์ทุก 6 เดือนเพื่อให้ทันตแพทย์ช่วยตรวจเช็ค

ราคาฟันปลอมแบบติดแน่น

ราคาฟันปลอมแบบติดแน่นชนิดสะพานฟัน (Dental Bridges)

ครอบฟัน / สะพานฟัน ต่อซี่	ราคา (บาท)
ครอบฟันชั่วคราว ( Temporary Crown )	5,000-8,000
ครอบฟัน/สะพานฟัน โลหะธรรมดา ( Full metal crown/bridge price/tooth )	10,000-12,000
ครอบฟัน/สะพานฟัน สีเหมือนฟันฐานโลหะ( Porcelain fused to metal crown/bridge price/tooth )	12,000-14,000
ครอบฟัน/สะพานฟัน ที่ใช้โลหะพาลาเดียม ( Paladium based crown/bridge price/tooth )	14,000-16,000
ครอบฟัน/สะพานฟัน ที่ใช้โลหะทอง ( Gold based crown/bridge price/tooth )	Quote by Dr.
ครอบฟัน/สะพานฟัน เซรามิก , E.Max etc. ( Ceramic , E.Max  etc. crown/bridge price/tooth )	14,000-16,000
ครอบฟัน/สะพานฟัน เซอร์โคเนีย ( Zirconia crown/bridge price/tooth )	16,000-18,000
ครอบฟัน/สะพานฟัน เซอร์โคเนีย CAD/CAM ( Zirconia CAD/CAM crown/bridge price/tooth ) with Scan	20,000
ครอบฟันบางส่วน อินเลย์ ออนเลย์ ( metal ,ceramic Inlay/Onlay , price/tooth )	10,000-14,000
ครอบฟันบางส่วน อินเลย์ ออนเลย์ ที่ใช้โลหะทอง ( Gold Inlay/Onlay , price/tooth )	Quote by Dr.

 

ราคาฟันปลอมแบบติดแน่นชนิดรากฟันเทียม (Dental Implants)

รากฟันเทียม	ราคา (บาท)
รากฟันเทียม เกาหลี ( Dental Implant made in Korea ) Osstem , Neo Biotech.	38,000-50,000
รากฟันเทียม ยี่ห้อ Alpha Bio , MIS7 ( Alpha Bio , MIS7  Dental Implant )	50,000
รากฟันเทียม ยี่ห้อ Straumann (Straumann Dental Implant )	75,000
รากฟันเทียมเซรามิก ( Ceramic Dental Implant )	75,000

หมายเหตุ กรุณาสอบถามราคากับทันตแพทย์ที่คลินิกอีกครั้ง

 

ฟันปลอมแบบถอดได้

ฟันปลอมแบบถอดได้เป็นฟันปลอมที่คนไข้สามารถถอดออกและทำความสะอาดได้ด้วยตัวเอง ฟันปลอมชนิดนี้เหมาะสำหรับผู้ที่สูญเสียฟันหลายซี่ หรือทั้งปาก ฟันปลอมแบบถอดได้แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ ฟันปลอมบางส่วน และ ฟันปลอมทั้งปาก

ฟันปลอมบางส่วน

ฟันปลอมบางส่วน (Partial Denture) เป็นฟันปลอมที่ใช้สำหรับผู้ที่ยังมีฟันแท้เหลืออยู่บางส่วน โดยฟันปลอมบางส่วนจะถูกยึดติดกับฟันแท้ที่ยังเหลืออยู่ด้วยขอเกี่ยว ทำให้สามารถถอดออกและใส่กลับได้ตามต้องการ ฟันปลอมบางส่วนช่วยป้องกันการเคลื่อนของฟันแท้ข้างเคียงไม่ให้ล้ม และช่วยกระจายแรงบดเคี้ยวอย่างทั่วถึง

ฟันปลอมทั้งปาก

ฟันปลอมทั้งปาก (Complete Denture) เป็นฟันปลอมที่ใช้สำหรับผู้ที่สูญเสียฟันทั้งปากไป โดยจะถูกวางบนเหงือกและกระดูกขากรรไกร ฟันปลอมทั้งปากสามารถถอดออกและใส่กลับได้ตามต้องการ อย่างไรก็ตาม ผู้ใช้อาจต้องใช้เวลาในการปรับตัวกับฟันปลอมทั้งปาก เนื่องจากจะมีความรู้สึกไม่สบาย ไม่คุ้นเคยในช่วงแรกๆ แต่เมื่อคุ้นเคยแล้ว ก็จะสามารถใช้งานได้ตามปกติ

ข้อดี ข้อเสีย ของฟันปลอมแบบถอดได้

ข้อดีของฟันปลอมแบบถอดได้

• สามารถใส่และถอดได้ด้วยตนเอง ทำความสะอาดได้ง่าย
• มีราคาถูกกว่าฟันปลอมแบบติดแน่น เหมาะสำหรับผู้ที่มีงบประมาณจำกัด
• ไม่จำเป็นต้องผ่านการทำศัลยกรรม ได้ฟันปลอมมาใช้งานเร็วกว่าฟันปลอมชนิดอื่นๆ
• เป็นทางเลือกที่ดีสำหรับผู้ที่มีปัญหาสุขภาพช่องปาก เช่น โรคปริทันต์ กระดูกขากรรไกรบาง เป็นต้น

ข้อเสียของฟันปลอมแบบถอดได้

• อาจรู้สึกไม่แน่นหรือหลวมได้ เมื่อเทียบกับฟันปลอมแบบติดแน่น
• ต้องปรับตัวในช่วงแรก เนื่องจากอาจรู้สึกเกะกะในช่องปาก ใช้งานไม่ถนัด
• เวลาเคี้ยวของแข็งหรือเหนียว มีโอกาสรู้สึกเจ็บเพราะฟันปลอมไปกดทับเหงือก
• เศษอาหารมักเข้าไปติดข้างใต้ฟันปลอม
• มีโอกาสหลุดหรือหล่นได้ในระหว่างพูดหรือรับประทานอาหาร
• โอกาสหายสูง เพราะถอดไว้ตามที่ต่างๆ แล้วลืม
• ในระยะยาว อาจทำให้เกิดแผลหรือการระคายเคืองในช่องปาก หากใส่ไม่พอดี
• ไม่สามารถชะลอการละลายของกระดูกขากรรไกรได้เท่ากับฟันปลอมชนิดฝังราก

อ่านการเปรียบเทียบว่าควรใช้อะไรดีระหว่างฟันปลอมถอดได้และฟันปลอมติดแน่น

ราคาฟันปลอมแบบถอดได้

ราคาฟันปลอมแบบถอดได้ จะขึ้นอยู่กับชนิดของวัสดุที่ใช้ รวมถึงจำนวนซี่ฟันที่ต้องการ ดังนี้:

ชนิดของฟันปลอม	ราคา (บาท)
ฟันปลอมฐานอะคริลิก 1-2 ซี่ ( Acrylic Denture 1-2 teeth )	5,000
ฟันปลอมฐานอะคริลิก 3-7 ซี่ ( Acrylic Denture 3-7 teeth )	8,000
ฟันปลอมฐานอะคริลิก 8-12 ซี่ ( Acrylic Denture 1-2 teeth )	14,000
ฟันปลอมทั้งปาก ฐานเป็นพลาสติก (Full Dentures with Plastic Base)	20,000
ฟันปลอมฐานโลหะ 1-2 ซี่ ( Vitallium RPDenture  1-2 teeth )	8,000
ฟันปลอมฐานโลหะ 3-7 ซี่ ( Vitallium RPDenture  3-7 teeth )	15,000
ฟันปลอมฐานโลหะ 8-12 ซี่ ( Vitallium RPDenture  8-12 teeth )	20,000
ฟันปลอมทั้งปาก ฐานเป็นโลหะ ( Full Dentures with Vitallium Base)	25,000
ฟันปลอมฐานนิ่ม Valplas , Panaflex , Acetal , etc. 1-2 teeth	9,000
ฟันปลอมฐานนิ่ม Valplas , Panaflex , Acetal , etc. 3-7 teeth	16,000
ฟันปลอมฐานนิ่ม Valplas , Panaflex , Acetal , etc. 8-12 teeth	21,000
ฟันปลอมทั้งปากแบบกลึง  ( Digital CAD/CAM Complete Denture )	45,000

หมายเหตุ กรุณาสอบถามราคากับทันตแพทย์ที่คลินิกอีกครั้ง

วิธีดูแลรักษาฟันปลอม

การดูแลรักษาฟันปลอมอย่างถูกวิธี จะช่วยยืดอายุการใช้งานฟันปลอมและรักษาสุขภาพช่องปากให้แข็งแรง ควรดูแลฟันปลอมดังต่อไปนี้

• แปรงฟันปลอมอย่างสม่ำเสมอ ด้วยแปรงสีฟันขนนุ่มและใช้น้ำสูบ่หรือน้ำยาล้างจานล้าง อย่าใช้ยาสีฟันเพราะจะทำให้พลาสติกสึกหรือมีรูพรุนได้
• ห้ามใช้น้ำร้อนทำความสะอาด ห้ามนำฟันปลอมไปตากแดด เพราะฟันปลอมจะเสียรูปทรง
• แช่ฟันปลอมในน้ำสะอาดขณะไม่ได้ใช้งาน เช่น ช่วงเวลานอนหลับ เพื่อป้องกันฟันปลอมแห้งและการเปลี่ยนรูปทรงของฐานฟันปลอม
• ห้ามใส่ฟันปลอมเวลานอนหลับ เพราะจะทำให้เหงือกอักเสบ ฟันผุได้จากการที่มีแบคทีเรียสะสมใต้ฟันปลอม และสันเหงือกจะได้มีเวลาพักจากการรับแรงกัดเคี้ยวมาทั้งวันด้วย
• ระมัดระวังไม่ทำฟันปลอมตกหรือกระแทก เพื่อไม่ให้เกิดรอยร้าวหรือความเสียหาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเวลาล้างทำความสะอาดฟันปลอม หากมีปัญหาควรนำไปให้ทันตแพทย์ตรวจสอบและซ่อมแซม อย่าซ่อมเอง

ทำฟันปลอมใช้ประกันสังคมได้ไหม

นอกเหนือจากสิทธิทำฟัน ประกันสังคม ในการขูดหินปูน, อุดฟัน, ถอนฟัน และผ่าฟันคุดแล้ว ประกันสังคมยังให้สิทธิผู้ประกันตนในการเบิกค่ารักษา ฟันปลอม ภายในเวลา 5 ปี นับตั้งแต่วันที่ใส่ฟันปลอม (ต้องสำรองจ่ายก่อนและไปเบิกจากประกันสังคมภายหลังด้วยตนเอง) โดยรายละเอียดของฟันปลอม จะแยกเป็น 2 กรณี ดังนี้

ฟันปลอมชนิดถอดได้บางส่วน

ฟันปลอมเฉพาะส่วน

• ฟันปลอมจำนวน 1-5 ซี่ เบิกได้เท่ากับที่จ่ายจริง ในวงเงินไม่เกิน 1,300 บาท
• ฟันปลอมจำนวน 5 ซี่ เบิกได้เท่ากับที่จ่ายจริง ในวงเงินไม่เกิน 1,500 บาท

ฟันปลอมชนิดถอดได้ทั้งปาก

ฟันปลอมแบบทั้งปาก

• ฟันปลอมชนิดถอดได้ทั้งปาก บนหรือล่าง เบิกได้เท่าที่จ่ายจริง ในวงเงินไม่เกิน 2,400 บาท ในระยะเวลา 5 ปี นับตั้งแต่วันที่ใส่ฟันปลอม
• ฟันปลอมชนิดถอดได้ทั้งปาก บนและล่าง เบิกได้เท่าที่จ่ายจริง ในวงเงินไม่เกิน 4,400 บาท ในระยะเวลา 5 ปี นับตั้งแต่วันที่ใส่ฟันปลอม