ปัจจุบันรากฟันเทียมได้รับความสนใจเพิ่มขึ้นเป็นอย่างมากเพราะช่วยให้คนไข้ที่สูญเสียฟันไปสามารถกลับมามีฟันที่แข็งแรง ใช้งานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ และใกล้เคียงกับฟันตามธรรมชาติที่สุด เราจึงรวบรวมคำถามที่พบได้บ่อยจากคนไข้มาตอบให้หายสงสัยกัน
รากฟันเทียมคืออะไร
รากฟันเทียม คือ อุปกรณ์ทางทันตกรรมที่ใช้ทดแทนฟันที่สูญเสียไป ตัวรากฟันเทียมคือตัววัสดุที่ฝังลงไปในกระดูก มักทำจากไททาเนียมเพื่อรองรับครอบฟันหรือสะพานฟัน
รากฟันเทียมได้รับการยอมรับกันว่าเป็นฟันปลอมที่ดีที่สุด ดูคล้ายฟันจริงมากที่สุด ยึดติดแน่นไม่ต้องถอดออก ให้ความรู้สึกเหมือนฟันจริงมากที่สุด
เมื่อไหร่ที่ควรทำรากฟันเทียม
รากฟันเทียมควรทำเมื่อมีการสูญเสียฟันไป หากสูญเสียฟันซี่เดียวก็สามารถทำรากฟันเทียมซี่เดียวได้ หากสูญเสียฟันหลายซี่ก็สามารถทำรากฟันเทียมร่วมกับสะพานฟันได้ หรือแม้แต่ในกรณีที่ไม่มีฟันเหลือเลย ก็สามารถทำรากฟันเทียมทั้งปากได้
เมื่อมีการสูญเสียฟันแล้วคนไข้ควรรีบใส่ฟันทดแทนเพราะการปล่อยไว้จะทำให้ฟันข้างเคียงเอียงเข้าหาช่องว่างเพราะไม่มีฟันข้างเคียงคอยพยุงไว้ นอกจากนั้นการสูญเสียฟันจะทำให้มีการเปลี่ยนแปลงของกระดูกเบ้าฟันซึ่งจะค่อยๆ ละลายตัวไปหากไม่มีฟันอยู่บริเวณนั้น
หลังเสียฟันไป ทำรากฟันเทียมเลยได้ไหม
หลังสูญเสียฟันไปจะทำรากฟันเทียมเลยได้หรือไม่ขึ้นอยู่กับแต่ละเคส และปัจจัยที่แตกต่างกันดังในคลิป
ทำรากฟันเทียมเจ็บไหม
ขณะทำรากฟันเทียมจะไม่เจ็บเพราะมีฤทธิ์ยาชา แต่หลังจากยาชาหมดฤทธิ์คนไข้จะรู้สึกเจ็บมากน้อยขนาดไหนจะขึ้นอยู่กับลักษณะกระดูก ปริมาณกระดูก เนื้อเยื่อบริเวณที่รับการรักษา
หากปริมาณกระดูกพอเหมาะ กระดูกมีคุณภาพดี การฝังรากฟันเทียมจะทำได้ง่ายขึ้นและเจ็บน้อยลง หากกระดูกไม่พอก็จะต้องทำการปลูกกระดูกก่อนซึ่งจะทำให้ต้องเข้ามาพบทันตแพทย์หลายรอบขึ้น
โดยทั่วไปแล้วการทำรากฟันเทียมเจ็บใกล้เคียงกับการถอนฟัน และรู้สึกเจ็บอยู่ประมาณ 7-10 วัน สามารถรับประทานยาแก้ปวดหรือประคบเย็นเพื่อลดอาการปวดได้
ใครบ้างที่เหมาะกับการทำรากฟันเทียม
คนที่เหมาะกับการทำรากฟันเทียมคือ
- คนที่มีการสูญเสียฟันไป ไม่ว่าจะซี่เดียวหรือหลายซี่
- คนที่ไม่สามารถใช้ฟันเทียมแบบถอดได้
- คนที่อายุเกิน 20 ปี เพื่อให้กระดูกขากรรไกรมีการเจริญเติบโตเต็มที่ก่อน
- คนที่หากมีโรคประจำตัวจะต้องควบคุมให้อยู่ในเกณฑ์ปกติได้ เช่น โรคเบาหวาน โรคไฮเปอร์ไทรอยด์ โรคปริทันต์อักเสบรุนแรง
- คนที่มีสุขภาพเหงือกและเนื้อเยื่อที่ดี ไม่มีภาวะที่ส่งผลต่อการหายของแผลในกระดูก
- ผู้หญิงที่มีภาวะตั้งครรภ์จะทำรากฟันเทียมได้หลังจากคลอดเสร็จแล้ว
ทำรากฟันเทียมใช้เวลานานไหม
โดยทั่วไปแล้วรากฟันเทียมจะแบ่งเป็น 2 ช่วงใหญ่ๆ คือ
- การผ่าตัดฝังรากฟันเทียมลงในกระดูก เป็นขั้นตอนที่ง่ายใช้เวลาทำประมาณ 30 นาทีถึง 2 ชั่วโมง ขึ้นกับความยากง่ายของเคส และจำนวนรากฟันเทียมที่ต้องใส่ เมื่อใส่แล้วจะต้องรอให้แผลหาย กระดูกผสานกับรากฟันเทียม ใช้เวลาประมาณ 2-6 เดือน
- ทำครอบฟันใช้เวลาประมาณ 1 อาทิตย์สำหรับครอบฟัน 1 ซี่ หากทำหลายซี่ก็จะใช้เวลาเพิ่มขึ้น
ตัวอย่างคลิปการทำรากฟันเทียม
รากฟันเทียมอยู่ได้กี่ปี
อายุการใช้งานรากฟันเทียมจะอยู่ที่ประมาณ 10-20 ปีหรือมากกว่านั้น ความทนทานขึ้นอยู่กับการดูแลรักษาและสุขภาพช่องปาก หากดูแลไม่ดี มีโอกาสที่รากฟันเทียมจะอักเสบแล้วต้องกลับมาทำใหม่ได้
รากฟันเทียมดูแลรักษายังไง
การดูแลรักษารากฟันเทียมควรดูแลเหมือนกับฟันธรรมชาติ คือแปรงฟันด้วยแปรงขนนุ่มให้สะอาดวันละอย่างน้อย 2 ครั้ง ครั้งละอย่างน้อย 2 นาที ใช้ไหมขัดฟันและน้ำยาบ้วนปาก รวมถึงไปพบทันตแพทย์ทุก 6 เดือน หากตรวจพบความผิดปกติ จะได้เจอตั้งแต่เนิ่นๆ และแก้ไขได้ง่าย
ข้อจำกัดของรากฟันเทียมมีอะไรบ้าง
- รากฟันเทียมควรทำในผู้ที่มีอายุมากกว่า 20 ปี เพื่อให้กระดูกขากรรไกรเจริญเติบโตเต็มที่ก่อน การทำรากฟันเทียมบนกระดูกขากรรไกรที่ยังไม่เจริญเต็มที่ จะไปหยุดยั้งการเจริญเติบโตของกระดูกขากรรไกร
- ผู้ที่จะเข้ารับการทำรากฟันเทียมหากมีโรคประจำตัว จะต้องแจ้งทันตแพทย์และควบคุมให้อยู่ในภาวะปกติให้ได้ก่อน เช่น โรคเบาหวานต้องควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ มิเช่นนั้นจะเสี่ยงต่อการทำรากฟันเทียมแล้วล้มเหลว หากทานยาเป็นประจำและควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดี ก็สามารถทำรากฟันเทียมได้ นอกจากนั้นหากรับประทานยาสลายลิ่มเลือดก็สามารถทำรากฟันเทียมได้ แต่ต้องแจ้งทันตแพทย์ก่อนเพื่อปรับปริมาณยาให้เหมาะสมก่อนผ่าตัด
- ผู้ที่จะทำรากฟันเทียมจะต้องมีปริมาณและคุณภาพของกระดูกขากรรไกรที่ดี หากมีการละลายของกระดูกจากการถอนฟันทิ้งไว้เป็นเวลานาน ปริมาณของกระดูกและความหนาแน่นจะไม่พอ ต้องทำการปลูกกระดูกก่อนซึ่งจะมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม
- การทำรากฟันเทียมไม่เหมาะสำหรับผู้ที่สูบบุหรี่จัด เพราะจะมีความเสี่ยงจากการติดเชื้อหลังผ่าตัดหรือมีความเสี่ยงที่จะทำรากฟันเทียมแล้วล้มเหลวสูงเพราะรากเทียมไม่ยึดกับกระดูก