เสียวฟันเกิดจากอะไร วิธีแก้ทำยังไง ป้องกันยังไง

อาการเสียวฟันเกิดจากอะไร

อาการเสียวฟันเกิดขึ้นเมื่อเนื้อเยื่อในฟันหรือที่เรียกว่า เนื้อฟัน (Dentin) ถูกกระตุ้นจากสิ่งเร้าภายนอก เช่น อุณหภูมิร้อนหรือเย็น, แรงจากการเคี้ยว, หรือสารเคมีจากอาหารและเครื่องดื่มบางชนิด

สาเหตุของอาการเสียวฟัน

สาเหตุของการเสียวฟันมีอะไรบ้าง

สาเหตุของการเสียวฟันมีหลายอย่าง แต่จะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อส่วนเนื้อฟันโดนกระตุ้น ซึ่งสามารถถูกกระตุ้นได้จากหลายสาเหตุเช่น

  • การสึกกร่อนของเคลือบฟัน: เคลือบฟันคือชั้นนอกสุดของฟันซึ่งสามารถสึกหรอได้จากการแปรงฟันอย่างรุนแรง, การทานอาหารหรือเครื่องดื่มที่มีความเป็นกรดสูง, หรือจากการเคี้ยวอาหารที่แข็ง
  • โรคเหงือก: เมื่อเหงือกร่นลงหรือเหงือกอักเสบทำให้รากฟันและส่วนที่ไม่มีเคลือบฟันเปิดออกมาสู่ภายนอก ทำให้ฟันมีความรู้สึกไวต่อสิ่งเร้าภายนอก
  • ฟันแตกหรือหัก: การมีรอยแตกหรือฟันแตกหักสามารถทำให้เนื้อฟันถูกเปิดออกและทำให้ฟันไวต่อการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิหรือแรงดัน
  • ฟันผุ: การผุของฟันสามารถทำให้เกิดช่องว่างที่ทำให้สิ่งเร้าเข้าถึงเยื่อประสาทฟันได้
  • การฟอกสีฟัน: บางครั้งการฟอกสีฟันอาจทำให้เกิดอาการเสียวฟันชั่วคราวเนื่องจากกระบวนการนั้นอาจกระตุ้นเนื้อฟันได้

การรักษาอาการเสียวฟัน

วิธีรักษา

การรักษาอาการเสียวฟันอันดับแรกที่ควรทำคือมาพบทันตแพทย์ก่อนเพื่อหาสาเหตุ ซึ่งเป็นขั้นตอนสำคัญในการรักษาอย่างมีประสิทธิภาพ เพราะการรักษาที่เหมาะสมจะขึ้นอยู่กับสาเหตุของอาการเสียวฟันนั้นๆ

หากสาเหตุเกิดจากฟันผุหรือฟันสึก: ทันตแพทย์จะทำการอุดฟันเพื่อป้องกันไม่ให้เยื่อประสาทฟันถูกกระตุ้นจากสิ่งเร้าภายนอก การอุดฟันสามารถช่วยฟื้นฟูโครงสร้างของฟันและป้องกันการเกิดฟันผุเพิ่มเติมได้

หากสาเหตุคือเหงือกร่นหรือโรคปริทันต์: การหาหมอเฉพาะทางเพื่อดูแลและวิธีรักษาที่ถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อป้องกันไม่ให้เหงือกร่นเพิ่มขึ้นและป้องกันปัญหาสุขภาพในช่องปากที่อาจตามมา การรักษาอาจรวมถึงการทำความสะอาดร่องเหงือกอย่างละเอียดและการใช้วิธีการรักษาอื่นๆ เพื่อส่งเสริมให้มีสุขภาพเหงือกที่ดี

หากสาเหตุเป็นพฤติกรรมทานอาหาร: การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเป็นสิ่งจำเป็น ต้องหลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มที่มีความเป็นกรดสูงและอาหารที่หวานจัด เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการสูญเสียเคลือบฟันมากขึ้นกว่าเดิม

หากสาเหตุคือฟันแตกหรือฟันร้าว: ทันตแพทย์จะรักษารากฟันหรือทำครอบฟัน เพื่อปิดช่องว่างและป้องกันไม่ให้ฟันแตกหรือร้าวมากขึ้น

วิธีป้องกันและลดอาการเสียวฟัน

วิธีป้องกันการเสียวฟัน

  • ใช้ยาสีฟันสูตรสำหรับแก้เสียวฟัน
  • ใช้แปรงสีฟันที่มีขนนุ่ม เพื่อป้องกันการแปรงฟันรุนแรงที่อาจทำให้เคลือบฟันสึก
  • แปรงฟันด้วยวิธีที่ถูกต้อง
  • หลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มที่มีความเป็นกรดสูง เช่นน้ำอัดลม น้ำผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว น้ำหวาน
  • ใช้ไหมขัดฟันอย่างสม่ำเสมอเพราะการใช้ไหมขัดฟันช่วยลดการสะสมของคราบพลัคและป้องกันโรคเหงือกได้
  • พบทันตแพทย์เพื่อตรวจดูอาการเสียวฟัน เพราะอาจเป็นจุดเริ่มต้นของโรคปริทันต์ได้

คำถามพบบ่อยเกี่ยวกับการเสียวฟัน

ขูดหินปูนแล้วเสียวฟันทำอย่างไรดี

หลังจากขูดหินปูน บางคนอาจรู้สึกเสียวฟันเนื่องจากหินปูนที่สะสมอยู่บริเวณเหงือกและรากฟันถูกขูดออก ทำให้เนื้อฟันที่อยู่ข้างใต้ออกมาสัมผัสกับอากาศ, อาหาร, เครื่องดื่ม จึงเกิดอาการเสียวฟันได้

อาการเสียวฟันหลังขูดหินปูน มักเกิดขึ้นได้ภายใน 1-2 สัปดาห์แรก และจะค่อยๆ ดีขึ้นเอง แต่หากผ่านไป 2-3 เดือนแล้วอาการเสียวยังไม่ทุเลาลง ควรทันตแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุและรับการรักษาที่เหมาะสม ซึ่งอาจรวมถึงการรักษาดังต่อไปนี้

  • อุดฟันหรือครอบฟัน หากอาการเสียวฟันเกิดจากฟันผุหรือฟันแตก
  • รักษาโรคเหงือก หากอาการเสียวฟันเกิดจากโรคเหงือก
  • ใช้วัสดุเคลือบฟัน หากอาการเสียวฟันเกิดจากเนื้อฟันสึก

ฟันผุจนเสียวฟันทำอย่างไรดี

หากฟันผุจนมีอาการเสียวฟัน แปลว่าฟันผุได้ลุกลามเข้าไปในเนื้อฟันจนทำให้เนื้อฟัน (Dentin) ถูกเปิดออกสู่ภายนอก เมื่อเนื้อฟันถูกเปิดออก สิ่งกระตุ้นต่างๆ เช่น การรับประทานอาหารหรือเครื่องดื่ม สามารถทำให้เกิดอาการเสียวฟันจี๊ดๆ แปล๊บๆ ได้

หากฟันผุไม่ลึกมาก ทันตแพทย์จะทำการอุดฟันเพื่อปิดช่องว่างและป้องกันสิ่งกระตุ้นจากภายนอก แต่หากฟันผุลึกจนถึงเยื่อโพรงประสาทฟัน อาจจำเป็นต้องทำการรักษารากฟันเพื่อกำจัดเนื้อฟันที่ติดเชื้อออกให้หมดก่อน แล้วค่อยอุดฟันป้องกันการอักเสบหรือการติดเชื้อเพิ่มเติม

ฟอกสีฟันแล้วเสียวฟันทำอย่างไรดี

การฟอกสีฟันสามารถทำให้เกิดอาการเสียวฟันได้ เนื่องจากกระบวนการฟอกสีฟันนั้น ตัวสารสำหรับฟอกสีจะซึมเข้าชั้นเคลือบฟันและแตกตัวเม็ดสีออก ทำให้เกิดอาการเสียวฟันได้ แต่อาการมักจะดีขึ้นเองภายใน 1-2 วัน แต่หากมีอาการเสียวฟันมาก อาจใช้วิธีดังต่อไปนี้ช่วยบรรเทาอาการได้

  • ใช้ยาสีฟันสำหรับลดอาการเสียวฟัน ยาสีฟันเหล่านี้จะมีส่วนผสมของสารที่ช่วยเคลือบฟันและลดการสัมผัสของปลายประสาทกับอาหารและเครื่องดื่ม
  • ใช้น้ำยาบ้วนปากสำหรับลดอาการเสียวฟัน
  • ใช้ยาแก้ปวด ยาแก้ปวด เช่น ไอบูโพรเฟนหรือพาราเซตามอล
  • หลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มร้อนจัด เย็นจัด และรสเปรี้ยว
  • ลดความถี่ในการฟอกสีฟัน
  • ปรึกษาทันตแพทย์ หากอาการเสียวฟันไม่ลดลงหรือรุนแรงขึ้นหลังจากการฟอกสีฟัน

อุดฟันแล้วทำไมยังเสียวฟัน

อาการเสียวฟันหลังจากอุดฟันสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น

  • วัสดุอุดฟันไม่แนบสนิทกับโพรงฟัน ทำให้เกิดช่องว่างที่ของเหลวหรือเชื้อโรคสามารถเข้าไปถึงโพรงประสาทฟันได้
  • ใช้วัสดุอุดฟันมากเกินไป ทำให้นูนขึ้นมาจากฟันปกติ เวลาเคี้ยวอาหารจะเสียวฟันได้
  • กระบวนการอุดฟันไปทำให้เนื้อเยื่อภายในฟันเกิดการระคายเคืองหรืออักเสบ ซึ่งนำไปสู่การเสียวฟัน
  • กรอเนื้อฟันออกมากเกินไปทำให้ปลายประสาทฟันสัมผัสกับวัสดุอุดฟันโดยตรง

หากมีอาการเสียวฟันหลังการอุดฟัน แนะนำให้ไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุและแก้ไขให้เหมาะสม โดยทั่วไป อาการเสียวฟันหลังการอุดฟันจะค่อยๆ ดีขึ้นภายใน 2-3 สัปดาห์ หากอาการไม่ดีขึ้นภายในเวลาดังกล่าว อาจเกิดจากสาเหตุอื่น เช่น ฟันผุลึกมาก ปลายประสาทฟันถูกทำลายจนไม่สามารถส่งสัญญาณความเจ็บปวดได้ หรือวัสดุอุดฟันไม่เหมาะสมกับสภาพฟัน ซึ่งอาจต้องแก้ไขโดยทันตแพทย์

ยาสีฟันแก้เสียวฟันได้จริงหรือ

ยาสีฟันแก้เสียวฟัน

ยาสีฟันสามารถแก้เสียวฟันได้จริง หากเป็นการเสียวฟันจากฟันสึกหรือเหงือกร่นเล็กน้อย แต่หากเป็นอาการเสียวฟันจากฟันผุ ฟันร้าว ยาสีฟันจะไม่สามารถแก้อาการเสียวฟันได้

นอกจากนั้นวิธีจะทำให้ยาสีฟันสามารถแก้อาการเสียวฟันได้ผลดี คือ ต้องใช้ยาสีฟันสูตรลดอาการเสียวฟันโดยเฉพาะ และนำยาสีฟันมาป้ายตรงบริเวณที่เสียวฟัน หลังจากนั้นใช้นิ้วสะอาดนวดวนเบาๆ ทิ้งไว้ ไม่ต้องบ้วนน้ำออก เช่น เมื่อแปรงฟันตอนกลางคืนก่อนนอน หลังจากแปรงฟันเสร็จให้นำเอายาสีฟันสูตรแก้เสียวฟันมาป้าย นวดถูตรงที่เสียวฟันแล้วนอนค้างคืนทิ้งไว้ได้เลย

เมื่อตื่นเช้ามาก็แปรงฟันตามปกติ ตัวยาสีฟันจะได้ซึมเข้าไปได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่าเพราะมีเวลาในการสัมผัสกับบริเวณที่เสียวฟันมากกว่าการแปรงฟันตามปกติ

สาเหตุที่ยาสีฟันสูตรแก้เสียวฟันได้ผลเพราะยาสีฟันเหล่านี้มีส่วนผสมที่เป็น

  • โพแทสเซียม ซึ่งเป็นสารที่มีฤทธิ์ในการลดการรับความรู้สึกของเส้นประสาท โดยทำหน้าที่เป็นสารสื่อประสาทแบบยับยั้ง (inhibitory neurotransmitter) ช่วยลดการส่งกระแสประสาทไปยังสมอง ทำให้รู้สึกเสียวฟันน้อยลง
  • สแตนนัสฟลูออไรด์ (Stannous Fluoride) เป็นสารฟลูออไรด์ชนิดหนึ่งที่มีฤทธิ์ในการตกตะกอนและปิดท่อเนื้อฟัน (dentinal tubules) ทำให้สิ่งกระตุ้นต่างๆ เช่น อาหาร เครื่องดื่ม ไม่สามารถผ่านเข้าไปในเนื้อฟันได้ ส่งผลให้ลดอาการเสียวฟันได้
  • โนวามิน (Novamin) เป็นสารประกอบซิลิคอนและฟลูออไรด์ที่มีโครงสร้างคล้ายกับเนื้อฟันธรรมชาติ โดยมีคุณสมบัติจับกับคอลลาเจนในชั้นเนื้อฟันทำให้เกิดการสร้างชั้นเคลือบฟันขึ้นมาใหม่ ทำให้ลดอาการเสียวฟันได้เช่นกัน

บทความนี้ตรวจสอบโดย

ทพ. อดิศร หาญวรวงศ์

Adisorn Hanworawong

ทันตแพทยศาสตร์บัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
Master in Implant Dentistry (gIDE/UCLA CA. USA.)
วท.ม. สาขาวิทยาการแพทย์ (วิศวกรรมเนื้อเยื่อ)
คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ประกาศนียบัตร อบรมหลักสูตรจัดฟัน Fellowship of Indian Academy of Orthodontics
Invisalign Cert., Invisalign provider

เราใช้คุกกี้เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพ และประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ของคุณ คุณสามารถศึกษารายละเอียดได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว และสามารถจัดการความเป็นส่วนตัวเองได้ของคุณได้เองโดยคลิกที่ ตั้งค่า

ตั้งค่าความเป็นส่วนตัว

คุณสามารถเลือกการตั้งค่าคุกกี้โดยเปิด/ปิด คุกกี้ในแต่ละประเภทได้ตามความต้องการ ยกเว้น คุกกี้ที่จำเป็น

ยอมรับทั้งหมด
จัดการความเป็นส่วนตัว
  • คุกกี้ที่จำเป็น
    เปิดใช้งานตลอด

    ประเภทของคุกกี้มีความจำเป็นสำหรับการทำงานของเว็บไซต์ เพื่อให้คุณสามารถใช้ได้อย่างเป็นปกติ และเข้าชมเว็บไซต์ คุณไม่สามารถปิดการทำงานของคุกกี้นี้ในระบบเว็บไซต์ของเราได้

  • คุกกี้เพื่อการวิเคราะห์

    คุกกี้เหล่านี้มีไว้เพื่อช่วยให้เราเข้าใจพฤติกรรมการใช้งานเว็บไซต์ของคุณได้ดียิ่งขึ้น ข้อมูลที่ได้จะถูกนำไปวิเคราะห์และใช้ในการพัฒนาปรับปรุงเนื้อหา บริการ และการทำงานของเว็บไซต์ เพื่อมอบประสบการณ์การใช้งานที่ดีที่สุดให้กับคุณ ทั้งนี้ข้อมูลดังกล่าวจะไม่มีการเปิดเผยต่อบุคคลภายนอกและจะถูกเก็บเป็นความลับ

บันทึกการตั้งค่า