การจัดฟันเป็นการรักษาทางทันตกรรมเพื่อให้ฟันเรียงตัวเป็นระเบียบสวยงาม ที่ได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ ในปัจจุบัน ไม่เพียงแต่เพื่อแก้ไขปัญหาสุขภาพช่องปากเท่านั้น แต่เพื่อความสวยงามด้วย สำหรับผู้ที่กำลังพิจารณาจัดฟันเป็นครั้งแรก อาจมีข้อสงสัยและความกังวลเยอะ บทความนี้จะพาไปทำความรู้จักกับขั้นตอนการจัดฟันครั้งแรก ตั้งแต่การเตรียมตัวก่อนจัดฟัน ไปจนถึงการดูแลรักษาหลังจัดฟัน
การเตรียมตัวก่อนจัดฟันครั้งแรก
ก่อนการจัดฟันครั้งแรก สิ่งที่ควรทำคือเลือกทันตแพทย์ที่มีใบประกอบวิชาชีพ และต้องเข้าใจว่าการจัดฟันนั้นใช้เวลาประมาณ 2 ปี ในระหว่างที่เราจัดฟันอยู่นี้ เราจำเป็นจะต้องมาตามนัดเพื่อตรวจดูสุขภาพฟันอย่างสม่ำเสมอ ดังนั้นจึงต้องมีแผนในอนาคตคร่าวๆ ด้วยว่าเราจะสามารถมาพบทันตแพทย์ตามนัดได้หรือไม่ เราจะไปเรียนต่อต่างประเทศหรือเปล่า เราจะย้ายไปอยู่พื้นที่ห่างไกลจากคลินิกเดิมหรือไม่ เป็นต้น
ฟันแบบไหนที่ควรจัดฟัน
ลักษณะฟันและเหตุผลที่ฟันลักษณะดังต่อไปนี้ควรจัดฟันได้แก่:
ฟันซ้อน ฟันเก
หากคนไข้มีฟันซ้อน ฟันเก เยอะๆ จะทำให้การแปรงฟันให้สะอาดทำได้ยาก เพราะฟันที่ซ้อนเกจะไม่ได้เรียงตัวตามแนวปกติ ส่งผลให้มีช่องว่างระหว่างฟันที่ทำความสะอาดยากกว่า เมื่อเวลาผ่านไปหากทำความสะอาดได้ไม่ดี อาจทำให้ฟันผุ ต้องรักษารากฟัน หรือถอนฟันได้ การจัดฟันจะช่วยให้ฟันกลับมาเรียงตัวตามแนวปกติและทำความสะอาดง่ายขึ้น
ฟันยื่น ฟันเหยิน
ฟันยื่นหรือฟันเหยินควรได้รับการจัดฟันเพราะฟันในลักษณะนี้จะส่งผลต่อการบดเคี้ยวและความสวยงาม ฟันที่ยื่นออกมามีความเสี่ยงที่จะได้รับบาดเจ็บมากกว่าปกติ เช่น เวลาล้มหรือกระแทก การจัดฟันจะช่วยให้ตำแหน่งฟันกลับมาอยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม ลดความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บ และทำให้ดูสวยงามขึ้น อย่างไรก็ตามต้องดูด้วยว่าฟันเหยินมากน้อยขนาดไหน เพราะอาจมีความผิดปกติของขากรรไกรเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย จะต้องทำการรักษาตามความรุนแรง
ฟันสบลึก
หากคนไข้มีฟันสบลึก อาจก่อให้เกิดปัญหาในระยะยาว เนื่องจากฟันบนคลุมฟันล่างมากเกินไป หากเป็นมากเวลาเคี้ยวอาหารฟันล่างจะกัดโดนเพดานปาก รวมถึงปลายฟันหน้าล่างจะโดนโคนฟันหน้าบน อาจทำให้ฟันสึก ฟันโยก หรือเหงือกร่นได้ง่าย การจัดฟันจะช่วยปรับการสบฟันให้เหมาะสม ลดการสึกของฟันและป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
ฟันสบเปิด
ฟันสบเปิดควรได้รับการจัดฟันเนื่องจากสภาพนี้ส่งผลกระทบต่อการทำงานของฟันเยอะ เมื่อพยายามสบฟันจะพบว่าฟันบนและล่างด้านหน้าไม่สบกัน ลักษณะนี้จะเหมือนฟันหน้าไม่สามารถกัดเส้นก๋วยเตี๋ยวให้ขาดได้ ทำให้การบดเคี้ยวอาหารทำได้ไม่มีประสิทธิภาพ และทำให้เกิดปัญหาในการออกเสียงและการพูด เวลายิ้มจะเหมือนคนอ้าปากตลอดเวลา มีผลกับความสวยงามและความมั่นใจ การจัดฟันจะช่วยปิดช่องว่างระหว่างฟันบนและล่าง ทำให้การบดเคี้ยวและการพูดมีประสิทธิภาพมากขึ้น
ฟันสบคร่อม
ฟันสบคร่อม (ฟันล่างคร่อมฟันบน) ควรได้รับการประเมินโดยทันตแพทย์ให้ดีก่อน เพราะต้องดูว่าความผิดปกติเกิดจากฟันหรือขากรรไกร หากความผิดปกติเกิดจากฟัน สามารถจัดฟันแก้ไขได้ แต่หากความผิดปกติเกิดจากขากรรไกรจะต้องทำการจัดฟันร่วมกับผ่าตัดขากรรไกร หากฝืนทำการจัดฟันอย่างเดียวทั้งๆ ที่มีความผิดปกติของขากรรไกรร่วมด้วย อาจทำให้เกิดปัญหาอื่นๆ ตามมา เช่น เหงือกร่น รากฟันทะลุ ฟันล่างงุ้ม เป็นต้น
ฟันห่าง
หากคนไข้มีฟันห่างก็จะส่งผลต่อความสวยงามและรอยยิ้ม ทำให้ไม่มั่นใจในตัวเอง รวมถึงเกิดปัญหาในการเคี้ยวอาหารและพูดออกเสียงด้วย นอกจากนั้นหากมีฟันห่าง ช่องว่างระหว่างฟันเหล่านี้อาจกลายเป็นที่สะสมของเศษอาหาร มีโอกาสก่อให้เกิดฟันผุรวมถึงโรคเหงือกตามมา การจัดฟันจะช่วยให้ฟันเรียงเป็นระเบียบและดูสวยงาม ลดปัญหาสุขภาพช่องปาก
ฟันสบไขว้
ฟันสบไขว้ควรได้รับการจัดฟันเนื่องจากฟันแบบนี้จะส่งผลกระทบต่อการทำงานของฟันและความสวยงามของใบหน้า เมื่อฟันสบไขว้กัน จะทำให้เกิดการสึกของฟันที่ไม่สม่ำเสมอ และอาจส่งผลให้เกิดปัญหาในการบดเคี้ยวอาหาร ฟันบนไปเสียดสีกับกระพุ้งแก้ม แปรงฟันไม่สะดวก หากเป็นมาเป็นระยะเวลานานๆ จะทำให้ฟันล่างขึ้นไปชนกับเหงือกด้านบน เวลาทานอาหาร อาหารก็จะชนกับเหงือกด้านบนทำให้เจ็บทานอาหารไม่อร่อย การจัดฟันจะช่วยปรับตำแหน่งของฟันให้สบกันอย่างเหมาะสม
ขากรรไกรมีความผิดปกติ
หากมีอาการขากรรไกรมีความผิดปกติ เช่น ขากรรไกรบนหรือล่าง ใหญ่/เล็กเกินไป จะทำให้มีปัญหา เช่น ฟันบนยื่น คางยื่น คางเล็ก การจัดฟันเพียงอย่างเดียวไม่สามารถแก้ปัญหาได้ ต้องทำการจัดฟันร่วมกับการผ่าตัดขากรรไกรเพื่อให้ขากรรไกรอยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสมถึงจะเกิดการสบฟันที่ดีได้
เลือกการจัดฟันแบบไหนดี
การจัดฟันแบ่งได้หลักๆ 2 แบบ คือแบบถอดเครื่องมือจัดฟันไม่ได้ และแบบถอดเครื่องมือจัดฟันได้ดังนี้
แบบถอดเครื่องมือจัดฟันไม่ได้
การจัดฟันแบบถอดเครื่องมือไม่ได้ คือการจัดฟันที่จะต้องติดเครื่องมือจัดฟันลงบนผิวฟันของเราด้วยกาวชนิดพิเศษทำให้คนไข้ไม่สามารถถอดเครื่องมือจัดฟันเองได้ การจัดฟันแบบนี้สามารถแบ่งย่อยลงไปได้อีกดังนี้
จัดฟันโลหะ – เป็นรูปแบบการจัดฟันที่เราเห็นกันเยอะที่สุด มีเครื่องมือจัดฟันที่ทำจากโลหะติดอยู่บนฟันและมีลวดจัดฟันร้อยผ่านเครื่องมือจัดฟันแต่ละซี่ คนไข้สามารถเลือกสียางจัดฟันเป็นสีต่างๆ ตามใจชอบ ข้อดีของการจัดฟันโลหะคือราคาที่ถูกกว่าแบบอื่นๆ แต่ข้อเสียคือสามารถมองเห็นได้ชัดว่ากำลังจัดฟัน คนไข้บางคนอาจไม่ชอบหรือรู้สึกไม่มั่นใจ
จัดฟันเซรามิก – การจัดฟันแบบเซรามิก เครื่องมือจัดฟันที่ติดอยู่บนผิวฟันจะทำมาจากเซรามิกซึ่งมีสีคล้ายฟันตามธรรมชาติ ทำให้เห็นยากกว่าจัดฟันโลหะ มองแล้วกลมกลืนสวยงามขึ้น ข้อดีคือจะดูสวยงามกว่าแบบโลหะ แต่ราคาจะแพงขึ้น และอาจเปลี่ยนสีตามอาหารและเครื่องดื่มได้หากดูแลทำความสะอาดไม่ดี
จัดฟันแบบ Self ligating – การจัดฟันแบบนี้จะไม่ใช้ยางจัดฟัน แต่จะมีระบบ Self ligating ที่ทำหน้าที่ล๊อคลวดจัดฟันไว้ด้านในทำให้ไม่ต้องใช้ยางจัดฟัน ข้อดีคือเมื่อไม่ต้องใช้ยางจัดฟันจะทำให้แรงกดบนฟันน้อยลง ทำให้คนไข้เจ็บน้อยลง นอกจากนั้นเมื่อไม่มีแรงเสียดทานระหว่างยางจัดฟันกับลวดจัดฟัน ทำให้ฟันเคลื่อนที่ได้เร็วกว่า การจัดฟันจึงจะเสร็จเร็วกว่า ยี่ห้อที่เป็นที่นิยมคือ ดามอน และ Smart Clip จาก 3M
แบบถอดเครื่องมือจัดฟันได้
การจัดฟันแบบถอดเครื่องมือได้ในปัจจุบันจะเป็นเครื่องมือที่เรียกว่าการจัดฟันใส โดยมียี่ห้อที่เป็นที่นิยมที่สุดคือ Invisalign การจัดฟันแบบนี้จะใช้พลาสติกชนิดพิเศษสีใสครอบลงบนฟัน เพื่อให้ฟันค่อยๆ ขยับ ไปยังตำแหน่งที่ต้องการทีละนิด เมื่อตำแหน่งฟันเปลี่ยนไปเล็กน้อยแล้ว ก็จะเปลี่ยนที่ครอบพลาสติกนี้ไปเรื่อยๆ เพื่อค่อยๆ ขยับจนฟันอยู่ในตำแหน่งที่ต้องการ ข้อดีของการจัดฟันแบบนี้คือมองเห็นยากมาก ว่ากำลังจัดฟันอยู่ ทำให้เป็นที่นิยมในคนไข้ที่ไม่ต้องการให้คนอื่นเห็นว่ากำลังจัดฟัน เช่น เหมาะแก่อาชีพที่มีการพบปะผู้คนเยอะๆ หรือผู้ที่กลัวเสียความมั่นใจ กลัวคนเห็นว่ากำลังจัดฟัน เป็นต้น ข้อด้อยคือมีราคาค่อนข้างสูงกว่าแบบอื่นๆ
ขั้นตอนการจัดฟันครั้งแรก
ก่อนที่จะทำการจัดฟัน ทันตแพทย์จะต้องทำการเคลียร์ช่องปากของคนไข้ให้เรียบร้อยก่อนที่จะทำการจัดฟัน โดยสิ่งที่จะต้องทำมีดังต่อไปนี้
- ตรวจสุขภาพช่องปากและฟันทั่วไปเพื่อให้ทันตแพทย์ประเมินปัญหาว่ามีคราบหินปูน ฟันผุ ฟันแตก ฟันคุดหรือไม่ มีเหงือกอักเสบหรือโรคปริทันต์หรือไม่ วางแผนการรักษา
- พิมพ์แบบจำลองฟัน X-ray ช่องปาก
- ขูดหินปูน หากมีหินปูนจะต้องทำการขูดหินปูนออกก่อนเพราะอุปกรณ์จัดฟันเองก็มีหินปูนเกาะง่าย
- อุดฟัน หากมีฟันผุ จะต้องทำการอุดฟันก่อนเพราะหากฟันผุมากขึ้นระหว่างที่กำลังจัดฟันจะเกิดความยุ่งยาก ต้องกลับมารักษาฟันผุก่อนจึงจะจัดฟันต่อได้ ทำให้เสียเวลาจัดฟันนานขึ้น
- ถอนฟัน หากมีฟันคุดก็มักจะต้องถอนฟันคุดออกก่อน เพราะอาการปวดฟันคุดนั้นรุนแรงและสามารถเกิดขึ้นเมื่อไหร่ก็ได้ หากเกิดในระหว่างจัดฟันจะทำให้ใช้เวลามากขึ้น
- ติดเครื่องมือจัดฟันลงบนฟันของคนไข้ พร้อมกับใส่ลวดจัดฟันและยางรัดฟัน (ในกรณีจัดฟันโลหะ ซึ่งเป็นแบบที่พบได้บ่อยที่สุด)
- พบทันตแพทย์เพื่อตรวจประเมินและเปลี่ยนยางทุกเดือน
- หลังการจัดฟันเสร็จแล้ว คนไข้จะต้องใส่รีเทนเนอร์ตลอดเวลาในช่วง 6 เดือนแรก (ยกเว้นเวลาทานอาหาร) และจะต้องใส่รีเทนเนอร์ไปตลอดชีวิต แต่อาจให้เหลือแค่ช่วงตอนนอนได้
การดูแลสุขภาพช่องปากระหว่างจัดฟันและหลังจัดฟัน
การดูแลสุขภาพช่องปากระหว่างการจัดฟันและหลังจัดฟันเป็นสิ่งสำคัญ และมีคำแนะนำดังต่อไปนี้:
ระหว่างการจัดฟัน:
- แปรงฟันอย่างละเอียดหลังทุกมื้ออาหาร การจัดฟันจะทำให้แปรงฟันยากขึ้น และเศษอาหารจะเยอะบริเวณเครื่องมือจัดฟัน ใช้แปรงสีฟันขนนุ่มและยาสีฟันผสมฟลูออไรด์
- ใช้น้ำยาบ้วนปากเพื่อฆ่าเชื้อแบคทีเรีย
- หลีกเลี่ยงอาหารแข็ง เหนียว เพราะอาจทำให้เครื่องมือจัดฟันหลุดได้
- พบทันตแพทย์ตามนัดอย่างสม่ำเสมอ
หลังการจัดฟัน:
- สวมรีเทนเนอร์ตามที่ทันตแพทย์แนะนำ หากละเลยไม่ใส่รีเทนเนอร์บ่อยๆ อาจต้องจัดฟันรอบสองได้
- ทำความสะอาดรีเทนเนอร์ทุกครั้งที่ถอดออก และแช่ในน้ำสะอาดหรือเม็ดฟู่เพื่อทำความสะอาด
- แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ครั้งละอย่างน้อย 2 นาที และใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำ
- ตรวจฟันทุก 6 เดือน
จัดฟันครั้งแรกกี่บาท เสียค่าอะไรบ้าง
ราคาในการจัดฟันขึ้นอยู่กับว่าคนไข้เลือกการจัดฟันแบบไหน ราคาค่าใช้จ่ายคร่าวๆ ดังตารางด้านล่าง
| ประเภทการจัดฟัน | ราคา |
| จัดฟันโลหะ | 40,000 |
| จัดฟันดามอน | 59,000 |
| จัดฟันแบบใส Invisalign Essentials | 95,000 |
| จัดฟันแบบใส Invisalign Full Comprehensive | 150,000 |
| จัดฟันแบบใส Invisalign Go | 75,000 |
| จัดฟันแบบใสสำหรับเด็ก Invisalign First for children | 75,000 |
นอกจากนั้นหากต้องมีการเคลียร์ช่องปากจะมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมดังนี้:
| หัตถการ (Procedure) | ราคา (บาท) |
| ถอนฟันแบบผ่าฟัน ( Complicated tooth Extraction) | 1,500 |
| ผ่าตัดฟันคุด ( Wisdom tooth Removal) | 3,600 |
| อุดฟันฟัน ราคา/ ด้าน ( Fillings price / surface ) | 650 |
| ขูดหินปูนปกติ (Cleaning, Scaling & Polishing) ฟรีเคลือบฟลูออไรด์ ( Free Fluoride apply ) | 900 |
| ขูดหินปูนสำหรับเหงือกอักเสบ ( Gingivitis treatment ) ฟรีเคลือบฟลูออไรด์ ( Free Fluoride apply ) | 1,500 |
หากมีข้อสงสัย สามารถสอบถามเพิ่มเติมได้โดยการทักแชทเพื่อสอบถามข้อมูลและทำนัดหมายหรือโทร 089-129-3110
จัดฟันครั้งแรกที่คลินิกไหนดี
การเลือกคลินิกจัดฟันถือเป็นเรื่องสำคัญ เพราะเราจะต้องจัดฟันไปอีกเป็นระยะเวลาเป็นปีๆ ควรเลือกคลินิกจัดฟันที่มีคุณสมบัติดังต่อไปนี้
- ทันตแพทย์ผ่านการรับรอง มีใบประกอบวิชาชีพ มีประสบการณ์และมีความเชี่ยวชาญ
- คลินิกมีชื่อเสียงที่ดี อ่านรีวิวจากในอินเตอร์เนท Facebook, Google เพื่อความมั่นใจ สอบถามจากเพื่อนหรือคนรู้จักที่เคยจัดฟันที่นั้นๆ
- ทำเลที่ตั้งสะดวกแก่การเดินทาง เพราะจะต้องเดินทางไปหาทันตแพทย์เป็นประจำ อาจเลือกที่อยู่ใกล้บ้านหรือโรงเรียน ที่ทำงาน หรือเป็นทางผ่านประจำ เป็นต้น
- ราคาสมเหตุสมผล มีการผ่อนจ่ายได้
- สภาพแวดล้อมของคลินิกสะอาด ดูทันสมัย มีอุปกรณ์ครบครัน
MOS Dental Clinic ขอเป็นอีกหนึ่งทางเลือกด้วยประสบการณ์มากกว่า 20 ปี พร้อมคลินิกทั่วกรุงเทพและปริมณฑลมากถึง 31 สาขา
